«خلّاقیت در پژوهش» به کمک مرکز تحقیقات آمد؛
هوشمند سفیدی: جای خالی احزاب باعث جناحی شدن رسانه‌ها و مطبوعات شده است/ رسانه‌ها مانع از انباشت انتظارات غیرمنطقی در جامعه شوند
هوشمند سفیدی، فعال در حوزه رسانه و روابط‌عمومی با اشاره به ضرورت وظایف رسانه‌ای در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری و شوراهای اسلامی، بر اهمیت نقش آگاهی‌رسانی رسانه‌ها و پرهیز از تاخت‌وتازهای رسانه‌ای تاکید کرد.
هوشمند سفیدی، فعال رسانه‌ای و صاحب‌امتیاز روزنامه آرمان امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی آنا، درباره نقش رسانه‌ها در فضای انتخاباتی کشور گفت: «از آنجایی که در کشور ما تحزب وجود ندارد و احزاب نمی‌توانند برای جذب هوادار و رای، به اقدامات معمول در جهان دست بزنند، رسانه‌ها علاوه بر نقش آگاهی‌بخشی، نقش حزبی نیز به خود می‌گیرند.»
وی توضیح داد: «در چنین شرایطی است که رسانه‌ها در ایام انتخاباتی، بیشتر وارد عرصه می‌شوند. آنچنانکه می‌دانیم هر جناح سیاسی برای خودش رسانه‌های هم‌سویی دارد و مثلا اگر رسانه‌های جناح اصلاح‌طلب یا اصول‌گرا را از آن‌ها بگیریم، دیگر امکان اطلاع‌رسانی حزبی و جذب مردم را به خود ندارند.»
اگر رسانه‌های جناح اصلاح‌طلب یا اصول‌گرا را از آن‌ها بگیریم، دیگر امکان اطلاع‌رسانی حزبی و جذب مردم را به خود ندارند
سفیدی با بی‌بدیل خواندن نقش رسانه‌ها در جهت‌دهی به انتخابات، افزود: «نخبگان نیز بدون داشتن تریبون –اعم از سنتی و جدید- نمی‌توانند بر جریان‌های اجتماعی و سیاسی تاثیر بگذارند. نکته دیگری که باید به آن توجه کرد، رسانه‌های نوظهور و جدیدند که امروزه در دسترس تمام اقشار جامعه قرار گرفته و در انتخابات‌های پیشین، بسیار نقش‌آفرین بوده‌اند. در مجموع شاید اگر بگوییم رسانه‌ها 60 تا 70 درصد بر نتایج انتخاباتی تاثیر دارند، شاید اشتباه نباشد.»
وی جناحی شدن رسانه‌ها را، اتفاق منفی خواند اما اظهار داشت: «به نظر من رسانه و حزب، هرکدام باید کار خودشان را بکنند اما تا زمانی که موانع تشکیل احزاب برداشته نشود، نمی‌توان به مطبوعات و رسانه‌ها خرده گرفت.»
این فعال رسانه‌ای درباره ضرورت‌های رسانه و مطبوعات در چنین شرایطی گفت: «آگاهی، جزو حقوق شهروندی است و مردم حق دارند که از برنامه‌ها و پیشینه نامزدهای انتخاباتی مطلع شوند. رسانه‌ها در این زمینه نقش بسزایی دارند اما معمولا در کشورهای توسعه‌یافته یا در حال توسعه، با آسیبی به نام شکاف آگاهی مواجه هستیم.»
وی با تاکید براینکه توسعه عادلانه آگاهی، از اصول دموکراسی است، توضیح داد: «شکاف در آگاهی به معنای آن است که آگاهی طبقات مختلف جامعه با یکدیگر برابر نیستند و برخی اقشار در عرصه آگاهی، حاشیه‌نشین‌اند. این مساله، آفت هر انتخاباتی است. بنابراین باید پرسید چند درصد از مردم با آگاهی کامل رای می‌دهند و چند درصد از آن‌ها صرفا بر اساس شنیده‌ها و یا برحسب تبعیت از دیگران؟»
سفیدی افزود: «به همین خاطر وظیفه رسانه‌ها در آگاه کردن جامعه در عرصه انتخابات، بسیار پررنگ است. آن‌ها باید با ارائه آگاهی، مردم را در انتخاب نامزدهای اصلح کمک کنند تا رای آگاهانه‌ای داشته باشند.»
رسانه‌هایی نیاز داریم که فارغ از تمایلات جناحی و بدون اینکه بخواهند برای مخاطب تعیین تکلیف یا نظر خود را به آن‌ها تحمیل کنند، درصدد بالابردن آگاهی آن‌ها باشند
وی ضمن بیان اینکه کیفیت آگاهی نیز بسیار مهم است، گفت: «آگاهی باید کامل، گسترده و عمیق باشد؛ نه مبتنی بر سیاست‌زدگی‌های معمول. به عبارت دیگر ما به رسانه‌هایی نیاز داریم که فارغ از تمایلات جناحی و بدون اینکه بخواهند برای مخاطب تعیین تکلیف یا نظر خود را به آن‌ها تحمیل کنند، درصدد بالابردن آگاهی آن‌ها باشند.»
صاحب‌امتیاز روزنامه آرمان امروز همچنین با اشاره بر ضرورت‌های حرفه‌ای در کار رسانه و مطبوعات، اظهار داشت: «رسانه‌ها نباید جانب احتیاط را در انتشار اخبار و مطالب فراموش کنند. اهالی رسانه اگرچه به لحاظ زمانی دست‌شان باز نیست، اما باید مراقب خروجی‌هاشان و عواقبی که ممکن است به همراه داشته باشد، باشند. مضاف براینکه رعایت قانون در این راستا، ارجحیت دارد.»
رئیس جشنواره ملی تبلیغات همچنین خاطرنشان کرد: «اهالی رسانه باید متوجه منافع ملی و مصالح نظام باشند. البته من به آزادی رسانه و نقش آن در دموکراسی اعتقاد دارم اما با توجه به تاثیرگذاری رسانه‌ها بر جوامع، ضرورت‌ها نباید نادیده بماند.»
وی ادامه داد: «درست است که شهرتِ افراد می‌تواند جذابیت بیشتری را در رسانه ایجاد کند اما اهالی رسانه نباید تحت تاثیر شهرت افراد، عرصه و امکان مطرح شدن افراد دیگر را از آن‌ها بگیرند؛ یعنی اگر چهره‌های دیگر را هم شایسته دیدند، به آن‌ها بپردازند و منکر شایستگی‌های آن‌ها نشوند. این مساله خصوصا در انتخابات شورای اسلامی شهرها بسیار اهمیت دارد.»
سفیدی تاکید کرد: »هرجامعه‌ای نیاز به گردش نخبگان در سمت‌ها و مسئولیت‌هاست. بنابراین چهره‌های جدید نیز باید امکان ظهور و بروز داشته باشند. با این حساب رسانه‌ها نباید در انحصار چند چهره یا حتی یک جناح خاص باشند.»
رسانه نباید تبدیل به محلی برای تاخت‌وتاز جناح‌ها یا افراد به یکدیگر شود و در این بین، فرصت طرح بی‌اخلاقی‌ها را ایجاد کند
وی با اشاره به احتمال رواج برخی بی‌اخلاقی‌ها در ایام انتخابات، گفت: «رسانه نباید تبدیل به محلی برای تاخت‌وتاز جناح‌ها یا افراد به یکدیگر شود و در این بین، فرصت طرح بی‌اخلاقی‌ها را ایجاد کند. این اتفاق معمولا در مناظره‌های تلویزیونی رخ می‌دهد و مخاطبان را دچار تشنج و عصبانیت می‌کند.
این فعال رسانه‌ای همچنین تاکید کرد: «رسانه‌ها باید مراقب باشند که با مطالب خود در ایام انتخابات، باعث انباشت انتظارات در جامعه نشوند. درست است که ممکن است نامزدها وعده‌های غیرمنطقی را برای رای آوردن مطرح کنند اما کار رسانه‌ها، تنها انعکاس و نقل قول کردن نیست؛ بلکه باید با نقد و تحلیل، مانع از انباشت انتظارات غیرمنطقی شوند.»
انتهای پیام/
دایرةالمعارف دانشبنیانها ۹۶؛
