در گفتوگوی تفصیلی با آنا تشریح شد؛
جایزه مهرگان بعد از 8 سال صاحب مراسم رسمی شد/ زرگر: مگر ما در مهرگان چه کار می‌کردیم؟ + تصاویر
مدیر جایزه مهرگان درباره مراسم اختتامیه شانزدهمین دوره مهرگان ادب و یادهمین دوره مهرگان علم که عصر روزگذشته (جمعه 13 اسفندماه) در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد گفت: «خوشبختانه بعد از چند سال که این مراسم به شکل خصوصی و در دفاتر خصوصی برگزار می‌شد، امسال بالاخره این فرصت ایجادشد تا مراسمی رسمی برگزار کنیم.»
علیرضا زرگر در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی آنا، اظهار داشت: «آنچه برای من مایه امید و انگیزه تداوم دادن به این جایزه است، برکشیدن جوانان از دل جایزه مهرگان است. در این دوره از جایزه مهرگان ادب، پنج-شش جوان داشتیم؛ به خصوص در بخش مجموعه داستان که رامبد خانلری با مجموعه داستان «سرطان جن» برگزیده مهرگان شناخته شد و کرم‌رضا تاج‌مهر با «غریبه‌ای زیر درخت نارنج»، احمد عبدالفتحی با «پل‌ها» و همینطور میثم کیانی با «دوربرگردان» در کنار حمید امجد، نویسنده و نمایشنامه‌نویس پیشکسوت کشورمان که با «عکس‌های دسته‌جمعی» همگی جوان بودند.»
زرگر افزود: «حضور عالیه عطایی که رمان «کافور پوش» او مورد تحسین جایزه مهرگان قرار گرفت نیز موید نگاه مهرگان به آثار جوانان بود. در این گروه البته جایزه نخست به رمان «چیدن باد» نوشته محمد قاسم‌زاده رسید و رمان «خوف» شیوا ارسطویی نیز جزو شایسته تحسین‌ها بود.»
مدیر جایزه مهرگان اظهار داشت: «حضور این جوانان، افق روشنی را برای آینده ادبیات ما رقم خواهد زد و این مساله مایه امید برگزارکنندگان مهرگان است. خوشبختانه از صحبت‌های نویسندگان جوان در مراسم اختتامیه هم چنین برمی‌آمد که نگاه مثبتی به داوری‌ها داشتند و اینکه ابراز امیدواری کردند در سال‌های بعد، بیشتر تلاش کنند.»
وی همچنین درباره سخنرانی برگزیدگان پیشکسوت‌تر مهرگان ادب گفت: «آقای قاسم‌زاده سخنرانی روشنگرانه‌ای داشت و گفت ما باید با جوانان همراه شویم؛ اگرچه در برخی جوایز برگزیده شناخته نشویم اما نباید گله کنیم و با انتقادهامان فعالیت را برای جوایز ادبی سخت کنیم.»
زرگر درباره روند داوری‌ها در مهرگان توضیح داد: «سلیقه داوری در مهرگان، سفارشی نیست و داوران ما در کمال آزادی و استقلال می‌توانند رای خود را در چهارچوب معیارهای حرفه‌ای ادبیات اظهار کنند.»
وی ادامه داد: «جایز مهرگان در وهله اول تمام آثار جدی در ادبیات داستانی کشور را ارزیابی می‌کند و مورد داوری قرار می‌دهد. این کار سختی‌های زیادی را هم به همراه دارد و نشان می‌دهد همه سلیقه‌ها و تفکرها در مهرگان، به رسمیت شناخته می‌شوند و نادیده نمی‌مانند.»
مدیر جایزه مهرگان همچنین درباره جایزه علم مهرگان که در حوزه محیط زیست فعالیت دارد اظهار داشت: «هدف من از برگزاری توامان مهرگان ادب و مهرگان علم این است که از طرفی جامعه ادبی نیازمند پیداکردن ظرفیت‌های جدیدی در حوزه مخاطب است و این گردهمایی می‌تواند باعث جذب اهالی محیط زیست که شاید دل‌بسته ادبیات نباشند، شود.»
سلیقه داوری در مهرگان سفارشی نیست و داوران ما در کمال آزادی و استقلال می‌توانند رای خود را در چهارچوب معیارهای حرفه‌ای ادبیات اظهار کنند
وی افزود: «از طرف دیگر همانطور که می‌دانید ما همه‌ساله شاهد فجایع وحشتناکی در حوزه محیط زیست و حیات وحش کشورمان هستیم و آشنا شدن نویسندگان با این دغدغه‌ها، می‌تواند باعث ایجاد ترم‌های جدیدی در ادبیات داستانی ما شود؛ کمااینکه در کشورهای توسعه یافته این اتفاق افتاده است و جریانی با عنوان «سبزها» در ادبیات و هنر جهان وجود دارد که به محیط زیست می‌پردازد.»
زرگر در پاسخ به این سوال که چطور شد بعد از گذشت 8 سال امکان برگزاری مراسم اختتامیه رسمی را پیدا کردید، گفت: «به نظر من باز هم در این عرصه نیاز به گفت‌وگو داریم. به هر حال مسئولان فرهنگ و ادب باید بپذیرند که علاوه بر جریان‌های رسمی و جوایز دولتی مانند کتاب سال و جایزه جلال و پروین و ... (که همگی در جای خودشان محترم هستند و طبیعی است دولت بخشی از بودجه‌اش را برای فعالیت‌های فرهنگی نزدیک به خودش هزینه کند) به جریان‌های خصوصی و تشکل‌های دیگری نیز نیاز است.»
وی توضیح داد: «بیش از 40 میلیون نفر از جمعیت کشور ما را جوانان تشکیل می‌دهد و این یعنی جامعه ما نمی‌تواند صرفا از سوی دولت اداره شود. بنابراین مسئولان باید اجازه تشکیل تشکل‌های مدنی را در جامعه بدهند تا هر تشکلی در هر حوزه‌ای، بتواند جوابگوی نیاز اعضای خود باشد.»
مدیر جایزه مهرگان گفت: «ادبیات نیز از این قاعده مستثنی نیست. سوال من این است که چرا جایزه خصوصی مهرگان نباید 8 سال مراسم اختتامیه رسمی داشته باشد؟ مگر ما در این جایزه چه می‌کنیم و چه می‌گوییم؟ جز این است که گروه‌هایی از نویسندگان و کتاب‌ها و تشکل‌های زیست‌محیطی به جامعه معرفی می‌شوند؟»
وی افزود: «سال قبل در گفت‌وگوهای رسانه‌ای که آنا نیز برخی از آن‌ها را منتشر کرد، اعلام کردم که با شرایط موجود مجبور خواهم بود بخش‌هایی از جایزه مهرگان را برای اینکه بتواند به حیات خود ادامه دهد، به خارج از کشور ببرم. بعد از آن ماجرا، گفت‌وگوهایی بین من و مسئولان امر آغاز شد و در نهایت نهاد مهرگان توانست در چهارچوب قوانین موجود پیش برود و فارغ از اینکه از با قوانین مذکور موافق یا مخالف باشد، مراسم اختتامیه که حداقل خواسته ما بوده، برگزار شود. بدیهی است که همه افراد در چهارچوب حقوق شهروندی خود نیز دارای حقوق و امکاناتی هستند و ساده‌ترین آن، برگزاری مجالس و مجامع دل‌خواه خودشان در حوزه فرهنگ است.»
زرگر ضمن بیان اینکه چنانچه نگاه توام با حسن نیت به فعالیت‌های فرهنگی وجود داشته باشد، نه نگاهی امنیتی، اختلاف نظرهای باقی‌مانده نیز قابل حل است، ادامه داد: «اگر این رویه تداوم داشته باشد، نهاد مهرگان می‌تواند در آینده فعالیت گسترده‌تری داشته باشد و حوزه‌های دیگری نیز به این جایزه در بخش ادب و علم افزوده شود. به هر حال پس از دو دهه، مسیری که پیموده شده مسیر ساده‌ای نبوده است و گوشه‌هایی از شرایط را نیز برای ادامه حیات، برخلاف میل‌مان پذیرفته‌ایم.»
وی همچنین خاطرنشان کرد: «در کشورهای توسعه یافته، هر شهروند معمولا در تشکل‌ها و انجمن‌های مختلفی عضویت دارد. از انجمن حمایت از بیماران خاص، تا تشکل‌های علمی، محیط زیستی، ادبی و ... . این تشکل‌ها هستند که مردم را جامعه‌پذیر می‌کنند و به افراد جامعه این حس را می‌دهند که در جامعه خود سهیم‌اند.»
مدیر جایزه مهرگان درباره بخش‌های آتی این جایزه نیز گفت: «با توجه به تاخیری که در برگزاری اختتامیه این دوره ایجاد شد، دبیرخانه مهرگان فعالیت خود را برای دوره 17 و 18 مهرگان ادب و دوره 12 و 13 مهرگان علم آغاز کرده و داوری‌ها بعد از برگزاری سی‌امین نمایشگاه کتاب تهران که اردیبهشت سال آینده برگزار می‌شود، آغاز خواهد شد.»
انتهای پیام/
