نه به کالای چین و ماچین با کمپین «کفش ایرانی بخریم»

سهیلا گلی‌زاده، خبرنگار اقتصادی: بر اساس آمارها ایرانی‌ها سالیانه 100 میلیون جفت کفش می‌پوشند. از طرفی آمار وزارت صنعت از واردات سالیانه حدود 35 میلیون جفت کفش به کشور حکایت دارد. این در حالی است که عموما اغلب کالاهای بی کیفیت چینی به صورت قاچاق وارد کشور می‌شوند و بر این اساس می‌توان سهم کفش‌های خارجی را از بازار ایران به مراتب بیش‌تر از آمار رسمی تلقی کرد. موضوعی که تولیدکنندگان صنعت کفش نیز بر آن تاکید داشته و از رویه قاچاق و بی رونقی واحدهای تولید داخل گلایه دارند.

آن طور که اتحادیه کفاشان تبریز اعلام کرده حدود ۲ ‌هزار واحد تولیدی کفش دست‌دوز در تبریز موجود است که کفش‌های چینی تاکنون 70 درصد آنها را به ورطه تعطیلی کشانده و اکنون تنها چیزی در حدود 600 واحد تولیدی کفش در تبریز به عنوان قطب کفش ایران باقی مانده است.

این آمارها مبین تعطیلی صنایع داخلی در بازار قاچاق کالای خارجی است. به عبارتی هر ایرانی با خرید و به پا کردن کفش خارجی سهمی در بیکاری و تعطیلی یک واحد تولیدی داخلی دارد. سهمی که تبعات آن در چرخه اقتصاد داخلی یقینا دامن‌گیر تک تک اعضای جامعه خواهد بود.

در چنین شرایطی که بازار داخلی در تسخیر تولیدکنندگان خارجی است، یقینا جایی برای فکر کردن به بازار صادراتی باقی نمی‌ماند. هر چند آمار گمرک از درآمد سالانه ١٢٠‌میلیون دلاری صادرات کفش ایرانی حکایت دارد اما در مقابل عواید بازار داخلی به جیب خارجی‌ها می‌رود.

از طرفی در شرایطی که کنترلی بر واردات کالاهای قاچاق نیست، برخی کشورها همانند ترکیه تعرفه‌‌های سنگینی را برای واردات کفش ایرانی وضع کرده‌اند. این در حالی است که بعضا نه تنها کفش بلکه بسیاری از کالاهای ایرانی برای فروش در بازار داخلی، برچسب ترک می‌خورند.

کشور ترکیه برای واردات کفش ایرانی تعرفه گمرکی 80 درصد وضع کرده است و این تقابل با کالای ایرانی در کنار واگذاری سهل و آسان بازار داخلی به ترک‌ها و تولیدی‌های دیار چین و ماچین بسیار تامل‌برانگیز و به عبارتی تاسف‌بار است.

البته باید این نکته را نیز متذکر شد که کالای ایرانی هرچند مرغوب و با کیفیت اما از جایگاه برندسازی عقب مانده است. کلیدواژه‌ای که در این روزهای بازار جهانی، نقش بسیار حیاتی را در تجارت دارد اما ایران تاکنون از آن به دور بوده است.

اکنون در بازار کفش ایرانی شاید چند نام مشابه کفش ملی و کفش بلا برای خریداران آشنا باشد که این شرکت‌ها نیز طی سال‌های گذشته سهم چندانی از بازار فروش را کسب نکرده‌اند. به عبارتی برندی برای کفش ایرانی تعریف نشده و برندسازی هم صورت نگرفته است و همین امر بسیاری از واحدهای تولیدی را زمین‌گیر کرده است.

برندسازی در بازار داخلی بی‌معناست

در همین رابطه مدیرعامل شرکت زرین چرم جم با تاکید بر اینکه کسی نمی‌تواند برند و کارخانه‌ای را برای کفش ایرانی نام ببرد، به خبرنگار آنا می‌گوید: شاید اگر از یک ایرانی درباره برند و کارخانه معروف تولید کفش داخلی سوال شود، نتوان پاسخ روشنی را دریافت کرد. کسی نمی‌داند که کدام کارخانه داخلی کفش ایرانی تولید می‌کند و با چه برندی عرضه می‌شود.

علی عرب اظهار کرد: متاسفانه برندسازی بسیار ضعیف است و حمایتی از کالای ایرانی هم نمی‌شود. به عبارتی برندسازی در بازار داخلی بی‌معناست.

وی عنوان کرد: ما نمی‌توانیم یک جفت کفش وارد کشور همسایه خود یعنی ترکیه کنیم اما به هر میزان که اراده کنیم، کفش خارجی وارد بازار می‌شود.

عرب عنوان کرد: کفش‌های چینی و ترک شاید در بسیاری از موارد ظاهری به روزتر از کفش ایرانی داشته باشند اما ما هم تولیدکنندگانی را داریم که کفش‌های مرغوب و با ظاهر زیبا و به روز تولید می‌کنند که البته متاسفانه برای خریدار شناخته شده نیستند.

مدیرعامل شرکت زرین چرم جم تاکید کرد: برندسازی در کشور انجام نمی‌شود و تبلیغاتی خوبی هم برای کالای ایرانی حتی در بازار داخلی نداریم در حالی که این عوامل می‌توانند رغبت خریدار را به مصرف کالای داخلی بیش‌تر کنند.

وی خاطر نشان کرد: اکنون تولیدکنندگان بسیاری به کمپین با افتخار اجناس ایرانی می‌فروشیم پیوسته‌اند و حالا نوبت مصرف‌کنندگان داخلی است که از تولید کارگر و تولیدکننده ایرانی حمایت کند.

اما در شرایطی که دروازه‌ها برای ورود کفش چینی، کره‌ای، ترک و... باز است و بالا بردن تعرفه‌های واردات نیز نتوانسته چندان راهگشا باشد، به نظر می‌رسد این بار عزم ملی و جمعی باید مقابل بازار کالاهای قاچاق بایستد. ابتکاری که آذری‌زبان‌های تبریز آغاز کرده و کم‌کم به سایر کلان‌شهرها و شهرهای کشور نیز بسط یافته است.

حالا کمپین حمایت از کفش ایرانی با ابتکار رئیس اتحادیه تولیدکنندگان کفش تبریز به راه افتاده است. کمپینی که می‌تواند به سایر کالاهای ایرانی هم تعمیم یابد اما نیازمند حمایت مصرف‌کنندگان است.

آن طور که علیرضا جباریان‌فام درباره ایده خود گفته این کمپین در ابتدا در میان برخی بازاریان تبریز به راه افتاده و کم کم ظرف یک ماه ٤٠٠ فروشگاه تبریز به این حرکت حمایت از تولید ملی پیوسته‌اند. حالا در اغلب فروشگاه‌های کفش تابلویی با عنوان «با افتخار فقط اجناس ایرانی می‌فروشیم» نصب شده که بیانگر حمایت از کمپین کفش ایرانی است و بدین ترتیب مغازه‌های کفش یکی پس از دیگری کفش‌‌های خارجی را بیرون برده و تولید داخلی را جایگزین می‌کنند.