در گفتوگو با آنا مطرح شد؛
معاون مرکز همکاری های علمی وزارت علوم در برنامه مناظره رادیو گفتوگو:
نیازهای علمی و پژوهشی را می‌توان با نخبگان مهاجر برطرف کرد
معاون مرکز همکاری‌های علمی بین‌المللی وزارت علوم در برنامه «مناظره» رادیو گفتوگو از تعبیر چرخش مغزها بجای فرار مغزها استفاده و اعلام کرد خیلی از این افراد رابط ما برای رفع نیازهای علمی و پژوهشی و حتی تعیین نیازهای آموزشی ما در داخل کشور هستند.
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، برنامه «مناظره» با موضوع (فرار مغزها یا فراری‌دادن مغزها) و با حضور دکتر احمدرضا وفایی استاد دانشگاه، دکتر رضا یوسفی عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف و دکتر فرج الله طالبی معاون مرکز همکاری‌های علمی بین‌المللی وزارت علوم روی آنتن رفت.
احمدرضا وفایی با اشاره به لازمه برخی از زیرساخت‌ها برای به حداقل رساندن مهاجرت نخبگان از کشور، گفت: «ما در کشور زیرساخت‌های لازم را برای جذب افراد نخبه کم داریم و باید این زیرساخت‌ها را ایجاد نماییم.»
رضا یوسفی گفت: «بسته به اینکه تعریف ما از فرار چه چیزی است، ممکن است هم فرار مغزها و هم فرار دادن مغزها را داشته باشیم، زمانی که یک شخصی خودش را در معرض خطری می‌بیند در نتیجه فرار می‌کند تا خودش را نجات دهد.»
عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف ادامه داد: «در فرار نخبگان باید به نیت افراد توجه کنیم، بعضی‌ها نیت فرار دارند چون احساس می‌کنند در اینجا شرایطی که مورد نظرشان است برایشان فراهم نیست. بعضی‌ها نیز ممکن است با شرایط مملکت و نظام مسئله داشته باشند، این افراد در اقلیت هستند.»
احمدرضا وفایی با اشاره به وجود 13 هزار نفر نخبه در کشور، گفت: «سوال اینجاست که برای این تعداد چه کار شده است و یا چه کاری می‌خواهند انجام دهند و با کدام بودجه و چقدر حتی برای این افراد مسایل ابتدایی را فراهم کردند. وقتی پای صحبت‌های این نخبگان می‌نشینیم تاسف می‌خوریم.»
او افزود: «بعضی از نخبگان برای اینکه شکوفایی لازم را پیدا کنند تصمیم می‌گیرند به خارج از کشور بروند خیلی از آنهایی هم که در خارج از کشور هستند، می‌خواهند برگردند ولی وقتی که برگردند در اینجا چه کار کنند، نمی‌توانند از آن امکانات و توانمندی‌هایی که دارند در داخل استفاده کنند.»
این استاد دانشگاه گفت: «متاسفانه در کشور ما نخبه به افرادی گفته می‌شود که کاری علمی انجام می‌دهند، نخبه‌های مدیریتی در این مسئله کاملا مغفول مانده‌اند و بزرگترین مشکل امروز ما در کشور نخبگان مدیریتی هستند که کنار گذاشته شده‌اند، اگر این روند ادامه پیدا کند این نخبگان را از دست می‌دهیم و کارخانه‌هایشان تعطیل می‌شود، سوال این است که برای این نوع از نخبگان چه کار باید انجام دهیم؟»
یوسفی درباره دلیل مهاجرت نخبگان گفت: «وقتی که یک نخبه کاری مانند یک پایان‌نامه انجام می‌دهد، هیچ‌گاه در اجتماع دیده نمی‌شود، این افراد انگیزه کار در داخل را از دست می‌دهند، از این رو می‌خواهند به جایی بروند تا مطرح شوند و ارزش کار و زحماتی را که انجام داده‌اند، در اجتماع مشاهده کنند.»
او اضافه کرد: «نخبگان کشور ما بیشتر در مسائل پزشکی و مهندسی هستند، به نخبگان حوزه‌های دیگر کمتر توجه می‌شود، متاسفانه وقتی نخبه‌ای در زمینه مدیریت و اقتصاد، نظریه‌ای می‌دهد دوست دارد آن را ببینند ولی وقتی جامعه با آن چیزی که او می‌خواهد کاملا متفاوت است، به جایی می‌رود تا بتواند نتایج خود را در آنجا به اجرا در آورد.»
در ادامه فرج‌الله طالبی درباره دلایل فرار مغزها گفت: «طیف افرادی که می‌روند و دلایل آنها با هم تفاوت دارد، مسائل زیرساختی و اجتماعی همگی در تصمیم افراد تاثیر دارد و این موضوع چیزی نیست که بگوییم فقط منحصر به کشور ماست.»
او با اشاره به شرایط و عدم وجود زیرساخت‌های مناسب برای جذب نخبگان، ادامه داد: «با توجه به رشد جمعیت باسواد کشور در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا زمینه لازم برای جذب همه این افراد وجود ندارد و از طرفی در مراکز تحقیقاتی زیرساخت‌های لازم برای نخبگان فراهم نشده است.»
معاون مرکز همکاری‌های علمی بین‌المللی وزارت علوم گفت: «در سال گذشته با رفتن بیش از 325 نفر از متخصصان ایرانی به خارج از کشور، ارتباطات علمی بسیار خوبی از جمله در حوزه برگزاری دوره‌های مشترک، برگزاری پروژه‌های مشترک، انجام ورک‌شاپ‌های مختلف و کنفرانس‌های مشترک به وجود آمده است. خیلی از این افراد رابط ما برای رفع نیازهای علمی و پژوهشی و حتی تعیین نیازهای آموزشی ما هستند.»
انتهای پیام/
