هانی‌زاده: موضع ایران در مسأله فلسطین متأثر از مواضع حماس نیست/رهبری اسماعیل هنیه، جایگاه حماس در جریان مقاومت را احیاء می‌کند

مجتبی اسماعیلی، گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا: در چند هفته گذشته اخبار منتشره در رسانه‌های عربی از احتمال جایگزینی اسماعیل هنیه از رهبران حماس به‌جای خالد مشعل، به‌عنوان رئیس دفتر سیاسی این جنبش فلسطینی حکایت دارد. در این راستا، روزنامه الشرق‌الاوسط به‌نقل از منابع آگاه اعلام کرد که در داخل حماس رویکردی برای انتخاب اسماعیل هنیه در انتخابات داخلی پیش رو که اواخر سال جاری برگزار می‌شود، وجود دارد تا او به‌‌ عنوان رئیس دفتر سیاسی این جنبش جایگزین خالد مشعل، رئیس فعلی دفتر سیاسی حماس شود.

حسن هانی‌زاده، درباره چرایی این تغییرات و تاثیری که تغییر در راس رهبری حماس می‌تواند بر مواضع و عملکرد این گروه فلسطینی داشته باشد، گفت: «در سال‌های گذشته حماس به‌دلیل مواضع غیرمنطقی نسبت به رخدادهای منطقه، شأن و جایگاه خود را در فلسطین و همچنین کشورهای منطقه از دست داده است و خالد مشعل به‌دلیل نزدیکی به عربستان و ایراد مواضعی علیه سوریه، به‌نوعی حماس را دچار انزوا کرده، زیرا این موضع‌گیری باعث بروز شکاف میان رهبران حماس شده است.»

وی برای اثبات این اختلاف، به موضوع تنش در روابط میان محمود زهار و خالد مشعل دو تن از رهبران برجسته حماس پرداخت و تاکید کرد: «اختلاف‌ میان رهبران حماس تا جایی پیش رفته است که محمود زهار، از رهبران حماس و خالد مشعل به جبهه‌گیری علیه یکدیگر پرداخته‌اند که این موضوع باعث شده است تا اوضاع دشواری برای حماس به‌وجود بیاید. علاوه بر این، چنین درگیری‌هایی منجر به بروز نوعی بحران هویت در داخل تشکیلات حماس شده است، لذا برای ترمیم و بازسازی حماس که جنبش اصیل فلسطین است، آن‌ها ناچارند تغییراتی را در پیکره خود به‌وجود بیاورند.»

هانی‌زاده موضوع وجود توافق میان اعضای ارشد دفتر سیاسی حماس برای کناره‌گیری نامزدهای احتمالی مانند موسی ابومرزوق در انتخابات با هدف افزایش شانس هنیه برای برعهده گرفتن پست ریاست دفتر سیاسی را تایید کرد و گفت: «در راستای ترمیم و بازسازی حماس است که چنین توافقی در میان رهبران جنبش به‌وجود آمده است تا از اسماعیل هنیه برای جایگزینی خالد مشعل در سمت رئیس دفتر سیاسی حماس حمایت کنند. نباید از نظر دور داشت که خالد مشعل در ماه‌های اخیر گرایش زیادی به عربستان پیدا کرده و از آنجایی که سوریه همواره حمایت خود از فلسطین را اعلام کرده است، مشعل در ماه‌های اخیر راسا و بدون هماهنگی و مشورت با دیگر رهبران فلسطینی مواضع علیه سوریه را تکرار کرد. این اقدام، منجر به تضعیف جایگاه حماس در میان گروه‌های مقاومت منطقه شد و رهبران حماس نسبت به این اقدام اعتراض کردند.»

این تحلیلگر امور خاورمیانه پدیدآمدن تحول در درون شاکله حماس را امیدوارکننده توصیف و تاکید کرد: «در هر صورت این اقدام می‌تواند پل‌های شکسته میان حماس و حزب‌الله را ترمیم کند و حماس بار دیگر می‌تواند نقش کلیدی خود در میان مقاومت فلسطین را بازیابد. علاوه بر این، رئیس دفتر سیاسی آینده حماس با اصلاح اشتباهات کنونی و پرهیز از دخالت‌های غیر اصولی می‌تواند حمایت همه‌جانبه رهبران فلسطینی را به خود جلب کند.»

وی در پایان به موضع ایران نسبت به موضوع فلسطین پرداخت و گفت: «جمهوری اسلامی ایران صرف‌نظر از برخی اشتباهات حماس، تنها به موضوع حمایت از فلسطین از جنبه اسلامی و انسانی آن می‌پردازد و هیچ‌گاه تحت تاثیر مواضع رهبران حماس قرار نداشته است. با وجود این، در سال‌های اخیر به دلیل نزدیکی زیاد حماس به خط فکری و سیاست‌های عربستان و قطر و اینکه تصور می‌کردند این دو کشور می‌توانند حمایت همه‌جانبه‌ای از این جنبش داشته باشند، این گروه از ایران دور شدند.»