«خلّاقیت در پژوهش» به کمک مرکز تحقیقات آمد؛
چقدر پلاستیک در اقیانوس‌های جهان وجود دارد؟
مقدار زیادی از پلاستیک‌هایی که در اقیانوس‌ها یافت می‌شوند از طریق سیستم‌های دفع نامناسب زباله که زباله‌ها را در رودخانه‌ها و نهر‌ها تخلیه می‌کنند وارد اقیانوس می‌شوند.
به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، سازمان یونسکو اعلام کرد بین هشت تا ده میلیون تن پلاستیک هر سال وارد دریا‌های جهان می‌شود.
هر سال حدود ۴۰۰ میلیون تن محصولات پلاستیکی در سراسر جهان تولید می‌شود. نیمی از این پلاستیکی دارای کاربرد‌های یکبار مصرف هستند، مثل کیسه‌های خرید، فنجان‌های پلاستیکی و مواد مورد استفاده برای بسته بندی.
از این مقدار، هر ساله حدود هشت تا ده میلیون تن پلاستیک سر از اقیانوس‌ها در می‌آورد. با این مقدار پلاستیک می‌توان یک مساحت ۱۱۰۰۰ کیلومتر مربعی را مفروش کرد. این مساحت برابر با مساحت کشور‌هایی مانند قطر، جاماییکا و باهاما است.
با این سرعت و شدت در طول ۵۰ سال آینده، مقدار زباله‌های پلاستیکی از ۵۵۰ هزار کیلومتر، مساحتی برابر با مساحت کشور‌هایی مانند فرانسه، تایلند یا اکراین، هم فراتر می‌رود.
برای جلب توجه جهان به اهمیت اقیانوس‌ها و ترویج استفاده پایدار و محافظت از اقیانوس‌ها، سازمان ملل متحد هر سال هشتم ژوئن را به عنوان روز جهانی اقیانوس‌ها گرامی می‌دارد.
**چگونه پلاستیک‌ها سر از اقیانوس‌ها در می‌آورند؟
پلاستیک‌ها رایج‌ترین و شایع‌ترین فرم زباله‌های اقیانوسی هستند و حدود هشتاد درصد از کل آلودگی‌های دریایی را تشکیل می‌دهند. مقدار زیادی از پلاستیک‌هایی که در اقیانوس‌ها یافت می‌شوند از طریق سیستم‌های دفع نامناسب زباله که زباله‌ها را در رودخانه‌ها و نهر‌ها تخلیه می‌کنند وارد اقیانوس می‌شوند.
پلاستیک‌های در قالب تور‌های ماهیگیری و سایر تجهیزات دریایی نیز توسط کشتی‌ها و قایق‌های ماهیگری به داخل اقیانوس‌ها انداخته می‌شوند.
علاوه بر کیسه‌ها و ظرف‌های پلاستیکی، ذرات ریزی موسوم به میکروپلاستیک‌ها نیز وارد اقیانوس‌ها می‌شوند. میکروپلاستیک‌ها که طولی کمتر از ۵ میلی متر دارند، یکی از نگرانی‌های اصلی طرفداران محیط زیست هستند، چون موجودات زنده دریایی می‌توانند این ذرات را بخورند و در نتیجه این ذرات هم برای حیوانات و هم برای انسان‌ها مضر و خطرناک هستند.
برآورد می‌شود که چیزی بین ۵۰ تا ۷۵ تریلیون قطعه میکروپلاستیک امروزه در اقیانوس‌های جهان وجود دارد. در حالی که تحقیقات کمی درباره اثرات میکروپلاستیک‌ها بر سلامت انسان‌ها صورت گرفته است، اما برخی تحقیقات نشان داده اند که میکروپلاستیک‌ها می‌توانند در اندام‌هایی مانند کبد، کلیه و روده‌ها انباشته شوند. همچنین نگرانی‌هایی وجود دارد مبنی بر این که ذرات میکروپلاستیکی می‌توانند منجر به تورم، استرس اکیسداتیو و آسیب سلولی شوند.
**کدام کشور‌ها منبع اصلی بیشترین میزان پلاستیک در اقیانوس‌ها هستند؟
به گزارش تحقیقی که توسط مرکز تحقیقات پیشرفته علمی در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، ۸۰ درصد از پلاستیک‌های یافت شده در اقیانوس‌ها از آسیا است.
گفته می‌شود که فیلیپین منبع تولید بیش از یک سوم (۳۶.۴%) از تمام زباله‌های پلاستیکی در اقیانوس‌ها است. بعد از آن هند (۱۲.۹ درصد)، مالزی (۷.۵ درصد)، چین (۷.۲ درصد) و اندونزی (۵.۸ درصد) قرار دارند.
**چه چیزی پلاستیک‌ها را تا این حد حد برای محیط زیست خطرناک می‌سازد؟
پلاستیک‌ها مواد سنتتیکی هستند که از پلیمر‌ها ساخته می‌شوند. پلیمر‌ها نیز زنجیره‌های مولکولی طولانی و درازیهستند. این پلیمر‌ها معمولاً از نفت و گاز طبیعی مشتق می‌شوند.
مشکل اصل پلاستیک‌ها این است که آن‌ها به آسانی توسط طبیعت تجزیه نمی‌شوند و این یعنی که می‌توانند صد‌ها سال در طبیعت و محیط زیست بمانند و مشکلات جدی به وجود بیاورند.
پلاستیک‌هایی که وارد اقیانوس‌ها می‌شوند بعد از مدتی روی سطح آب می‌آیند و آنجا شناور می‌شوند. اما بعد به قعر دریا می‌روند و در کف دریا دفن می‌شوند.
پلاستیک‌های سطح اقیانوس تنها ۱ درصد از کل پلاستیک‌های موجود در اقیانوس‌ها را تشکیل می‌دهند. ۹۹ درصد دیگر ذرات میکروپلاستیکی هستند که به کف اقیانوس می‌روند.
انتهای پیام/
دایرةالمعارف دانشبنیانها ۹۶؛
